rytm dobowy a insulinooporność
Patrząc na tytuł tego wpisu, to w sumie bardziej, rytm dobowy, a ogólna regulacja gospodarki cukrowo-insulinowej?
Tak wiem, niektórzy to już dawno wiedzieli i mówią o tym na… (ekhm, szkoleniach!) no nie ważne, nic innego ciekawego nie ma, to sobie przeczytałem z rana przy kawie takie coś.
Rytm dobowy jest ostatnio dość na topie jeżeli chodzi o coraz to nowsze badania. Nasz ‘centralny zegar’ może regulować spożycie żywności, wydatek energetyczny, a także wrażliwość insulinową, a te wszystkie rzeczy, jak i wiele innych są dodatkowo ‘dostrajane’ przez inne duzo mniejsze zegary kontrolne (mikrokontrolery).
Przykładowo mikrokontroler w jelitach reguluje wchłanianie glukozy, mikrokontrolery w mieśniach, tkance tłuszczowej czy wątrobie regulują wrażliwośc insulinową, a ten w trzuszce reguluje wydzialenie insuliny.
Nie wiem czy mikrokontroler jest tutaj dobrą nazwą, ale mam nadzieje, że domyślacie się co ‘autorzy’ mają na myśli.
Poprzez zaburzenia naszego rytmu dobowego, czyli zły sen, czy to zbyt płytki, czy to zbyt krótki, a może nawet o złych porach, może wpływać na wszystko co powyższe. Zaburzenia w tych wszystkich ‘mikrokontrolerach’ mogą się w pewien sposób przyczynic do rozregulowania gospodarki hormonalnej, a w późniejszym etapie np. do rozwoju insulinooporności.
Circadian clocks and insulin resistance
W badaniu naukowcy wzięli pod lupę co się dało i dokonali przeglądlu fizjologicznych powiązań między zegarami dobowymi ludzi, metabolizmem glukozy i wrażliwościa insulinową i przedstawili ziwązek pomiędzy zaburzeniem tego rytmu a insulinoopornością.
W full text naprawdę jest wiele dużo ciekawych rzeczy, może kogoś zainteresuje.
No to jak to w końcu jest? Czy zaburzony rytm dobowy przyczynia sie do IO?
Biorąc pod uwagę wszystkie dane i analizy na dzień dzisiejszy, hipoteza, że tak się własnie dzieje, jest wspierana, przez kilka odkryć:
- ludzie z zaburzeniami zegarów (róznych) maja zmniejszoną tolerancję na glukozę
- wystepuje pewne powiązanie pomiędzy polimorfizmami genów zegarowych, a insulinoopornością (cokolwiek to znaczy)
- są też dowody na to, że osoby, które poddawane nocnej ekspozycji na światło niebieskie i przez to mają zaburzony sen, mają gorszy metabolizm glukozy
- no i jest jasne też, że istnieje związek pomiędzy zbyt krótkiim, czy nawet zbyt długim snem, do tego niskiej jakości snem, a nawet pracą zmianową a insulinoopornością.
Dlatego wydaje się prawdopodobne, że zaburzenie rytmu dobotwego czy też zegarowego tkanek, przyczynia się do patofizjologii oporności na insulinę na poziomie tkanek.
Zegar centralny w SCN jest ustawiany poprzez światło jakie dociera do naszych oczu i skóry, on steruje tymi mikrokontrolerami, czyli zegarami peryferyjnymi poszczególnych tkanek. Żeby wszystkie reakcje w naszym ciele działały zgodnie z rytmem dobowym to centralny zegar w SCN musi chodzić szybciej niż te peryferyjne
Jednak jak już dotrwaliście do tego miejsca, to warto zauważyć, że wiele z rzeczy wspominanych w tym badaniu jest wywnioskowana z badań nad zwierzętami, a co do ludzi, potrzeba ciągle wielu badań, które pozwolą rozwiązać problem zaburzeń rytmu dobowego. Np. naukowcy piszą, iż trzeba sprawdzić na ludziach, czy zaburzenia pomiędzy zegarami róznych narządów/tkanek, i rozregulowania pomiędzy nimi wpływają na glukoże i lipody, oraz czy takie zaburzenia mogą bezpośrednio wpływać na insulinooporność.
Obecnie kliniczna wartośc wiedzy na temat regulacji zegara dobowego i jego wpływu na wrażliwości insulinową dopiero zaczyna być badana.
Oczywistym jest zapotrzebowanie na randomizowane badania, które beą badać metaboliczne skutki naturalnej ekspozycji na światło jasne/ciemne, jak to wpłynie na poprawę jakości snu, a może czy wprowadzenie okresowego postu ma znaczenie tak samo jak i godzina, o której trenujemy.
Naukowcy nie maja także wątpliwości, że nowe rzeczy, które pomogą w regulacji dobowego rytmu dobowego zostaną okdryte już w ciągu następnych 10 lat i będą miały bardzo duży wpływ na dalszy rozwój nauki nad chorobami metabolicznymi i zdrowiem człowieka.